O le “pulou Panama”—fa'ailogaina i se foliga lapotopoto, fusi mafiafia, ma mea vaomago—ua leva ona avea o se tau mafanafana. Ae ui o le pulou e pele ona o lona mamanu aoga e puipuia ai tagata o loʻo ofuina mai le la, o le mea e le o iloa e le toʻatele o ana tagata fiafia e leʻi faia le pulou i Panama. E tusa ai ma le tala faasolopito o Laura Beltrán-Rubio, o le sitaili na fanau moni lava i le itulagi tatou te iloa i aso nei o Ekuatoa, faapea foi Colombia, lea e taʻua o le“pulou vaomago toquilla.”
O le faaupuga "Panama hat" na faia i le 1906 ina ua uma ona pueina e Peresitene Theodore Roosevelt lona ofuina o le sitaili i le taimi o lana asiasiga i le fausiaina o le Canal Panama. (O tagata faigaluega na faʻatinoina le poloketi na latou ofuina foʻi ulu e puipuia ai i latou mai le vevela ma le la.)
O aʻa o le sitaili e toe foʻi i tua i taimi aʻo leʻi oʻo i le faa-Hispanika ina ua faʻatupuina e tagata o le itulagi le lalagaina o lalagaina i vaomago toquilla, e faia mai lau pama o loʻo ola i luga o Andes Mountains, e fai ai ato, ie, ma maea. I le vaitaimi o colonial i le 1600s, e tusa ai ma Beltrán-Rubio,“o pulou na faʻafeiloaʻi e tagata Europa…o le mea na mulimuli ane o se fa'afefiloi ole lalagaina o aganu'u a'o le'i-Hispanika ma le pulou ulu na ofuina e papalagi.”
I le senituri lona 19, ina ua manumalo le tele o atunuu Latina Amerika i lo latou tutoʻatasi, o lenei pulou na masani ona ofuina ma faia i Kolomupia ma Ekuatoa.“E oo lava i atavali ma faafanua mai le vaitau, e mafai ona e iloa pe faapefea'o fa'atusa tagata o lo'o ofuina pulou ma fa'atau oloa o lo'o fa'atau atu,”fai mai Beltrán-Rubio. E oo atu i le 20th seneturi, ina ua ofuina e Roosevelt, o le maketi i Amerika i Matu na avea ma tagata sili ona tele“pulou Panama”i fafo atu o Amerika Latina. O le pulou na faʻalauiloaina i luga o le tele o fua ma avea ma tafaoga-ma le taumafanafana, e tusa ai ma Beltrán-Rubio. I le 2012, na taʻua ai e le UNESCO o pulou toquilla o le "Intangible Cultural Heritage of Humanity."
O Cuyana co-founder ma CEO Karla Gallardo na ola ae i Ekuatoa, lea o le pulou sa avea ma masani o le olaga i aso uma. Sa leai'se'ia oo ina alu o ia i le Iunaite Setete na ia iloa ai le manatu sese o le sitaili na sau mai Panama.“Na ou teʻi i le auala e mafai ai ona faʻatau atu se oloa i se auala e le faʻaaloalogia lona amataga ma lona tala,”fai mai Gallardo.“E na'o se eseesega tele i le va o le mea e fai ai le oloa ma le mea e sau ai ma mea e iloa e tagata fa'atau.”Ina ia faʻasaʻo lenei mea, i le amataga o lenei tausaga, Gallardo ma lona faʻavae-faʻavae, Shilpa Shah, faʻataʻitaʻia le“E le'o se pulou Panama lea”fa'aupuga e fa'ailoa ai le amataga o le sitaili.“O loʻo matou agai i luma ma lena faʻasalalauga ma le sini o se suiga o igoa,”fai mai Gallardo.
I tua atu o lenei faʻasalalauga, Gallardo ma Shah sa galulue vavalalata ma tagata tufuga Initia i Ekuatoa, oe na tauivi e faʻamautu le tufuga o pulou vaomago toquilla, e ui lava i faʻalavelave tau tamaoaiga ma agafesootai na faʻamalosia ai le toʻatele e tapunia a latou pisinisi. Talu mai le 2011, na asiasi atu ai Gallardo i le taulaga o Sisig, o se tasi o nuʻu lalaga toquilla tuai i totonu o le itulagi, lea ua faipaaga nei le faʻailoga e fai ona pulou.“O lenei pulou'O tupuaga o lo'o i Ekuatoa, ma e mitamita ai tagata Ekuatoa, ma e tatau ona fa'asaoina,”o le tala lea a Gallardo, ma matauina le galue malosi e valu itula le lalagaina i tua o le pulou.
O lenei tusiga o loʻo taʻua mo naʻo le faʻasoa
Taimi meli: Iul-19-2024